Upasana

सायंकालिन उपासना

।।१।।

ज्याचा पार न आकळे सुरवरा वेदा श्रुती मंदली।
नेती नेती सलज्ज होऊनि पहा येथेचि स्थिरावली।
ज्या प्राप्त्यर्थ तपस्वी योगी झटती साहूनि कष्टे भली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भुतली।।

दत्ताने धरिलें त्रिशूळ जगती रक्षावया सज्जना।
येथे ज्ञानचि हो त्रिशूळ विलसे या श्रीधरा भेद ना।
अज्ञानासि करून दग्ध सजते भाळी विभूती भली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भुतली।।

वाटे तीन शिरे म्हणूनि वदती त्रैमूर्ती अत्रीसुता।
भक्ती ज्ञान विराग तीनचि शिरे या श्रीधरा तत्त्वतां।
ज्ञाने छेदून सर्व मोह जगती सत्यस्थिती दाविली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

दत्ता सन्निध कामधेनू विलसे तैशीच येथे पहा।
शांती धेनुसमान नित्य वसते सोडोनि सर्व स्पृहा।
षड्शास्त्रे जणुं हात यासि असतो कीर्ती जयाची भली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

जैसा दत्त फिरे सदा त्रिभुवनी भक्तांसि तारीतसें।
तैसा श्रीधर चि जगी विचरतो एकस्थळी ना वसे।
जो सर्वत्र सदा भरुनि उरला भक्तासि जी माऊली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

भक्तिप्रेमगुणांसि लुब्ध असतो प्रेमें सदा डुल्लतो।
भक्तांचा नित छंद यासि म्हणूनि भक्तांतरी राहतो।
भक्तत्रासक दुष्ट काम हननी कीर्ती जयाची भली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

वाटे वैभव तुच्छ ज्यासि असुनि सिद्धी जयाच्या करी।
ब्रह्मानंद अनंत टाकुनि कसा त्या वैभवातें वरी।
ज्याची दिव्य सुकीर्ति सुप्रभाछबी सर्वत्र विस्तारिली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

सद्धर्मी रतला दिसे परि नसे संपर्क ज्याचा तया।
अज्ञानी जनतेस दावित पथा आचार ठेवोनिया।
जो धर्मस्वरूपी सदा नित गमे विश्रांतिची साउली।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

श्वाने चार अखंड वास करिती सन्निध दत्ताचिया।
चारी वेद तसेच तिष्ठत पहा या श्रीधराच्या यया।
दत्त श्रीधर भिन्न ना म्हणुनिया घे जन्म एके दिनी।
तो हा श्रीधर दत्तची अवतरे प्रत्यक्ष या भूतली।।

झडकरी वरि यासी वारि अज्ञानराशी।
अमरपद मिळाया प्रार्थना ही जनांसी।
गुरुविण जगी नाही अन्य हा सौख्यदाता।
जनन मरण नासे सद्गुरू भेटी घेता।।

।।२।।

समर्थांची मूर्ती पुनरपि जगी ही प्रगटली।
जनोद्धारासाठी सतत फिरली मेदिनितली।
जयाच्या वास्तव्यें वरदनगरी होय वरदा।
मनी त्या चितावें सतत भगवान् श्रीधरपदा।।

वसिष्ठांची शांती, शुकमुनि-विरक्ती विलसते।
जयाच्या चिद्गेही अनिलजपरी भक्ति वसते।
मुखीं श्रीरामाची मधुरतर नामावलि सदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।२।।

विचारे आचारें शुभपथ निदेशा करितसे।
जगत्कल्याणासी तपरत वनी जो नित वसे।
जगी दासत्राणी सकरुणमने तत्पर सदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।३।।

विराजे त्यागाचे पट तनुवरी चिन्ह भगवे।
मनी दृक्पातें श्रीरघुपतिपदप्रीति उगवे।
कृपेने संरक्षी पदनतजना वारि विपदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।४।।

असोनी जो देही विचरत विदेही जनकसा।
पदस्पर्श ज्याच्या दुरितहर हो पावन तसा।
जयाच्या सान्निध्ये मुदित पुरि काशी सुगतिदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।५।।

समर्थस्वामींना निजशिरि धरी सज्जनगिरी।
तया स्थानी रामा तप करुनिया जो वश करी।
समर्थांच्या कार्यी तनमनधने जो रत सदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।६।।

स्वरूपानंदी जो विहरत असे मुक्त जगती।
वसे तुर्येमाजि परम निजबोधी रत मती।
कृपापाणी ज्याच्या सहज करी दुरी भव मदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।७।।

नराने संसारी सतत वदने राम वदने।
कथी दीनालागीं तनमनधने साह्य करणें।
स्वयें ज्ञानाग्नीने सकल विलया ने कलीमदा।
मनीं त्या चिंतावे सतत भगवान् श्रीधरपदा।।८।।

जो हे अष्टक नित्य वाचिल तया रक्षिन मी पुत्रसे।
भगवान श्रीधर भाक देत मज ही श्रीराम साक्षी असे।
आहे सद्गुरूभाव एक जगती जी संसृती ने लया।
पूर्णांशे पटले असे अनुभवें हे दत्तदासासि या।।

।।३।।

तपस्वी तनू पूर्ण वैराग्य दिप्ती। सदा अंतरीं ज्ञानविज्ञान तृप्ती।
जया काम ना रामरूपी निवाला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

अती शांत गंभीरता ती न हाले। जया ज्ञानबोधें बहू लोक धाले।
जया भेटिनें ऐक्य जोडे मनाला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

जया पाहतां दुर्गुणा धाक वाटे। क्षणी धावती सोडुनी हृत्कपाटे।
जया पाहतां पाहतां ही निमाला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

असे शुद्ध वैराग्य कौपीन ज्याला। कधीही न स्पर्शे महामोह त्याला।
कलीकाल ही कांपती ज्या पदाला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

जिथे पिंडब्रह्मांड भूतेंहि होती। जिथे राहती आटती एक होती।
तया एकरूपी दुजा भाव गेला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

महासेतु जो हो भवाब्धीस लोका। बुडे त्यास तारीत होऊनि नौका।
सूखे पार जाण्यास लाभे जनाला। नमस्कार माझा गुरु श्रीघराला।।

महाभक्त योगी बहू वीतरागी। गिरीकंदरी राहती थोर त्यागी ।
असे जो सुभक्तार्थ लोकी उदेला। नमस्कार माझा गुरु श्रीधराला।।

।।४।।

शांती पूर्ण असे मुखावरि सदा तेजोमयी दिव्यता।
प्रेमाची वचनें सुधामधुर ती आनंद देती सदा।
ब्रह्मानंद जगीं अखंड विलसे हे सर्वदा सांगणे।
वैराग्ये परिपूर्ण श्रीधरयती साष्टांग त्या वंदने।।

देह प्रीति नसे सदाच मन हे ब्रह्मास्मिबोधी वसे।
सोहं जाणिव ठेवुनी सतत तें कार्यांत लावीतसे।
धर्मोध्दार घडो असा सतत ज्या कल्याण हेतू असे।
भक्तीचा पुतळा अशा यतिवरा त्रैलोक्य वंदीतसे।।

गीतावाक्य ‘यदा यदा हि’ म्हणुनी श्रीकृष्ण जें बोलले।
तें तें साच करीत दिव्य तनु ही सामर्थ्यं तेजोबळें।
‘माझा भक्त जगीं यशोनिधि’ अशी ग्वाही सदा देत जे।
सच्चिद्रूप अरूप श्रीधरयती सोहं सुखें वंदिजे।।

।।५।।

श्रीरामनाम वदनी नित नांदताहे। जो शैशवी रघुपतीपद भक्ति लाहे।
ज्या दर्शने भवज-दुःख लयास जातें। भावें करूं नमन श्रीधरसद्गुरूतें।।

धन्यत्व दे नर तया नमिती पदा जे। मंदस्मिती सुखद रामकृपा विराजे।
काषायवस्त्र दिपवी अरुणप्रभेतें। भावें करूं नमन श्रीधरसद्गुरूतें।।

रक्षावया श्रुतिस मान्यपथा जगांत। श्रीरामदूत गमते अवतार घेत।
श्रीरामदास ‘भगवान्’ म्हणती जयातें। भावें करूं नमन श्रीधर सद्गुरूते।।

स्वामी समर्थ रविचा कर मूर्त दिव्य। श्री श्रीधर स्वरुप हे मननीय भव्य।
जो नेत मोह विलया करुनी कृपेतें। भावें करूं नमन श्रीधर सद्गुरूते।।

मिथ्या असे सकल विश्व तयांत सत्य। श्रीरामनाम पटवी जनतेस नित्य।
ज्या दर्शनें सहज निर्मल चित्त होते। भावें करू नमन श्रीधर सदगुरूते।।

जो कष्टतो सतत दीनजनोध्दरार्थ। जो भाविका अपर वाटतसे समर्थ।
‘वाचे म्हणा सतत राम’ कथीं जगातें। भावें करूं नमन श्रीधर सद्गुरूतें।।

यष्टी असे भवपथीं रघुनाथ नाम। श्रीरामपाठ मनने मिळवा विराम।
गर्जून सांगत असे नित बाळकाते। भावें करूं नमन श्रीधर सद्गुरुतें।।

जन्मांतरी बहुत पुण्य असेल गांठी। श्री श्रीधरस्वरुप दिव्य पडेल दृष्टी।
जो उध्दरी निजजनां धरुनी करातें। भावें करूं नमन श्रीधर सद्गुरूतें।।

भावें करा मनन या गुरुअष्टकाचे। आटेल सर्व जल हो भवसागराचे।
श्रीरामरूप गुण नाम मनीं धरावें। संसार दुःखकर ससृतिला जिणावे।।

स्वरूपानंद चेला श्रीज्ञानेश लघुनंदन। दत्तदास करी भावें श्रीधरस्वामी वंदन।।

।।६।।

जयाच्या कृपे नासला मोह सारा। मना नावडे नित्य मायापसारा।
सदा लागलें ध्यान ज्याचें मनाला। कसें वीसरू सद्गुरु श्रीधराला॥१॥

सदा चिद्रसें पूर्ण जो ओतलासे । तयामाजि भेदास ना ठाव भासे ।
जया चिंतने जीव हा ब्रह्म झाला। कसें वींसरू सद्गुरु श्रीधराला ॥२॥

जयाच्यावरी पिंड-ब्रह्मांड भासे। परि ज्ञान होता चि तें सर्व नासे।
अशी ही कृपा लाभली या मनाला। कसें वीसरूं सद्गुरु श्रीधराला॥३॥

जिथूनी उठे स्फूर्ति ‘ मी ब्रह्म ‘ऐसीं। तया धारणेने गती मानवासीं।
असा बोध ही ज्या स्वरुपी निमाला। कसे वीसरू सद्गुरु श्रीधरला॥४॥

करू शोध घेतां कदा आढळेना। सदा सर्वि कोंदाटले आकळेना।
असें ब्रह्म ते तूं जिवा बोध केला। कसे वीसरू सदगुरु श्रीधराला॥५॥

निजानंदरूपी असे वास ज्याचा। असे ज्ञानदानीच जो दंग साचा।
जगी भक्तसौख्यार्थ श्रीदत्त आला। कसें वीसरूं सद्गुरु श्रीधराला॥६॥

नसे शोक ना मोह ना दुःख जेथें। अशा शांत चिन्मात्र देतो पदाते।
निजानंदसाम्राज्यदाता मिळाला। कसें वोसरूं सद्गुरु श्रीधराला॥७॥

जय जय गुरुनाथा ब्रह्मरूपा कृपाळा । जय जय गुरुनाथा मोक्षदाता नृपाळा ।
जय जय गुरुनाथा शांतिरूपा अरुपा। जय जय गुरुनाथा श्रीधरा चित्स्वरूपा॥८॥

।।७।।

स्मरा श्रीधरातें करा जोडुनीयां। वरी श्रीधरा, आसरा तो भवीं या।
वरा श्रीधरा, भक्तिभावे पहावे। परा श्रीधरा सर्वभूती पहावे।।

अगा, श्रीधरा, श्रीकरा, श्रीनरेंद्रा। सुसेव्या, सुगेया, सुपूज्या, यतींद्रा।
गुणाढया, अगण्या, निगूढस्वरूपा। हरी रे हरी मोहजाला अपापा।।

प्रभो, पामरा उद्धरावें भवी या। हरी सर्वथा घोर ही मूळमाया।
कृपादृष्टिने सेवकातें पहावे। अनाथा सदा आपुलासे म्हणावे।।

प्रभो श्रीधरा, तूंच साचा विरक्त। शुकाच्यापरी मुक्त सद्भक्तयुक्त।
मळेना मुळीं चित्त मोहें विशुद्धा। नसे भेद वा खेद तूतें प्रबुद्धा।।

खरा तूंचि कल्याणकारी जगी या। महासौख्य देसी जना माननीया।
गमे तूंचि सन्मार्गिचा दीप थोर। भवीं मानवा नेसि गा पेलपार।।

बहू शांत तूं दांत धादांत देव। तुझ्याठायि दूजेपणाचा अभाव।
नसे कामना कल्पना वा कशाची। प्रभो तूं सदानंद चिन्मूर्ति साची।।

गुरो! श्रीधरा, गर्व माझा हरी रे। मला सर्वदा ठाव दे पाउली रे।
तुझें नाम माझ्या मुखीं हे वसो दे। सदा सज्जनी वास माझा असो दे।।

न जाणें जपा वा तपा वा सुयोगा। तथा कर्म वा ज्ञान अष्टांगयोगा।
प्रभो, आपुलें नाम तो राम घेतो। जगी श्रीधरा! गोड त्वद्गूण गातो।।

end-content-img